Dansen tussen hemel en aarde
Dansen is voor mij onmiddellijk verbonden met schepping, omdat ik als mens met dit lichaam geschapen ben en dit lichaam kan bewegen. In mijn danswerk gaat het nooit om resultaat, het gaat om de beweging en wat hierbij gebeurt. Mensen van hoge leeftijd, mensen met een beperking: iedereen beweegt, kan bewegen, al is het maar een hand!
In mijn danswerk zoek ik vaak naar bewegingsimpulsen die enerzijds helpen te aarden, ons toe te vertrouwen aan de schepping en anderzijds impulsen die alles in beweging brengen, optillen, moedig maken om los te komen van en uit het aardse.
Het grote verhaal van God met mensen heeft mij al jaren te pakken. Door de dans ontdekte ik dat de verhalen op nieuwe wijze in beweging kwamen. Ons lichaam doet het werk en Bijbelse verhalen en thema’s geven materiaal om in beweging te komen. Daarom noemde ik mijn bedrijf ‘Het Woord in beweging’. Want het Woord brengt mij in beweging en door de dans breng ik het Woord ook in beweging. In en door de dans komt nieuwe betekenis open, een woord of een verhaal of een Bijbels beeld blijken ergens in mijn lichaam te landen en als ik met dat lichaamsdeel beweeg, ervaar ik heel vaak iets anders bij dit woord dan toen ik er over nadacht. Dat kan verrassen, choqueren, ontroeren, verwonderen, boosheid losmaken… Maar wat er ook losgemaakt wordt, één ding is zeker: het lichaam liegt niet. Lichaamstaal is een bron van kennis en communicatie, naast de taal die wij meestal spreken.
Dansen is voor mij bidden met het lichaam.
Er is een prachtige tekst die wordt toegeschreven aan Augustinus. Deze tekst drukt heel goed uit wat ik ervaar in mijn werk en hoop dat er kan gebeuren door mijn werk:
Ik loof de dans,
want zij bevrijdt de mens van de zwaarte der dingen;
bindt de afgezonderde aan de gemeenschap.
Dans is herschepping van de ruimte, van de tijd,
van de mens die voortdurend in gevaar is,
helemaal brein, wil of gevoel te worden.
De dans daarentegen eist de gehele mens
die in haar midden is verankerd,
die niet bezeten is van de begeerlijkheid
naar mensen en dingen
en van de demonie van de verlatenheid
van het eigen ik.
Ik loof de dans.
O, mens, leer dansen,
anders weten de engelen in de hemel
met jou niets aan te vangen.
Soms ben ik heel moe en heb ik in de avond nog een dansworkshop staan die ik moet leiden. Het is al zo vaak gebeurd dat ik na die workshop helemaal fris en uitgerust was! Dansen tilt mij op in een andere energie, dansen schenkt energie. In een wereld met zoveel gesproken woord, is het een verademing om in stilte te bewegen, je lichaam te laten spreken.
Ik ben gezegend met een plaats om te dansen, want ik leef en werk al jaren met grote vreugde in de oecumenische Gemeenschap De Hooge Berkt en mijn danswerk doe ik in onze kapel. De kapel noemen wij Roeach, dat is het Hebreeuwse woord voor ‘adem’ of ook ‘geest’. De kapel is een plaats om op adem te komen en ons leven met geestkracht te laten inspireren. Dansen is bidden met mijn lichaam en mij openen voor die geestkracht. Nu ik erover nadenk besef ik: misschien is dat wel de reden dat ik na mijn danswerk altijd zo uitgerust thuiskom!
Leonie van Straaten
Theoloog met specialisatie dans met een eigen bedrijf;
aanbod van dansprogramma’s en workshops over beweging in de liturgie.
Auteur van het boek Iedereen gaat dood
Freelance auteur van liturgische teksten en artikelen.
www.hetwoordinbeweging.nl
Lid van Gemeenschap De Hooge Berkt, Bergeijk
Voorganger in de liturgie van deze gemeenschap
www.hoogeberkt.nl